W dniu 26 września 2015 r. w Daugavpils odbyła się kolejna edycja Dyktanda Polskiego na Łotwie. Jak co roku mogliśmy liczyć na duże zainteresowanie imprezą.
Oto lista wszystkich nagrodzonych:
- Grand Prix i tytuł Mistrza Ortografii Polskiej na Łotwie – Stanisław Januszkiewicz (Daugavplis),
- tytuł I Wicemistrza Ortografii Polskiej na Łotwie – Polina Buraja (Ryga),
- tytuł II Wicemistrza Ortografii Polskiej na Łotwie – Marek Kleina (Ryga),
- tytuł III Wicemistrza Ortografii Polskiej na Łotwie – Irina Apeine (Daugavpils).
Lista wyróżnionych:
- Ilona Kisielewska (Daugavpils),
- Natalia Čitalkina (Daugavpils),
- Anna Gołubiewa (Daugavpils),
- Krystyna Malina (Ryga),
- Daniela Bazylczuk (Daugavpils),
- Dominik Mikołajczyk (Ryga),
- Iwona Potašova (Daugavpils),
- Lilija Kondzielewska (Daugavpils) – najstarszy uczestnik,
- Bożena Rakicka (Daugavpils) – najmłodszy uczestnik,
- Patrycja Benisławska (Rezekne) – najlepsza w swojej grupie szkolnej.
Jury postanowiło przyznać także nagrody dodatkowe:
- Andris Ševełs – za promowanie polskości na Łotwie,
- Ryszard Stankieiwcz – za dawanie przykładu rodakom na Łotwie.
Poniżej zamieszczamy tekst dyktanda autorstwa dr hab. Elżbiety Awramiuk, prof. UwB, z którym zmierzyli się uczestnicy Dyktanda:
Piękno Łatgalii
Okolice Dyneburga to przepiękny(,) przygraniczny zakątek południowo-wschodniej Łotwy. Mnóstwo tu jezior, pagórków, na przemian występujących lasów, łąk i pól zbożowych. Gęste zagajniki, sady wokół zabudowań i samotne płaczące wierzby powodują, że cała okolica jest różnorodna i urzekająca. Tereny te zawsze były wielonarodowościowe i wielojęzyczne, ale ludzie żyli i współpracowali w harmonii stosunków sąsiedzkich i międzyludzkich.
Wzdłuż potężnej rzeki Dźwiny ciągnie się bór bądź płaskowyż. Pośrodku kotliny leży niemal okrągłe jezioro, a na jego brzegu – niewielka wioska, zza której wypływa rzeczułka(,) podążająca potem przez długi wąwóz. Tuż nad jeziorem wznosi się wzgórze. Deszcze i wiatry odsłoniły tu warstwę kamieni wapiennych, które swą bielą kontrastują z bladoróżowym gliniastym podłożem.
Za arcywysokimi drzewami, hen(,) gdzieś w przestworzach widać błękit nieba. Komar usiłuje swym żądłem przebić skórę. Wzrok pada na ściółkę leśną. Jakże pełno tu życia, którego nie dostrzegało się wcześniej:(.) skaczące gdzieniegdzie świerszcze, mrówka podążająca donikąd, jakiś grubawy żuczek usiłujący przedrzeć się przez gąszcz trawy, czarno-żółta pszczoła wypijająca z kwiatka życiodajny nektar. Obserwując ten mikrokosmos, pojmujemy, że we wszechświecie / Wszechświecie człowiek jest wprawdzie kruszynką, ale zarazem jest olbrzymem w stosunku do tych istot.
(Na podstawie książki: Stanisław Butnicki, Wspomnienia Polaka z Łotwy, Lublin 1999: KUL)
Konkurs mógł odbyć się dzięki życzliwości sponsorów:
- Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Bogdana Borusewicza,
- Marszałka Województwa Podlaskiego, Mieczysława Kazimierza Baszki,
- Prezydenta Miasta Białegostoku, Tadeusza Truskolaskiego,
- Ambasady Polskiej w Rydze,
- Banku PKO BP,
- Tadeusza Jankowskiego, właściciela firmy przewozowej Kurier s.c. Jankowscy.
Serdecznie dziękujemy za wsparcie i zainteresowanie Dyktandem.
Organizatorem Polskiego Dyktanda na Łotwie jest Podlaski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” przy wsparciu Państwowego Gimnazjum Polskiego im. Józefa Piłsudskiego w Daugavpils. Dyktando odbyło się już po raz szósty. Zostało zainicjowane przez nasz Oddział przy ogromnym zaangażowaniu nieżyjącej dziś Pani Senator Krystyny Bochenek. Przez ostatnie pięć lat wpisało się już w harmonogram polskich imprez na Łotwie. Dyktando jest ważną cykliczną imprezą – odbywającą się każdego roku we wrześniu – i bardzo integruje Polaków mieszkających na Łotwie. Minione edycje gromadziły wiele osób na tej „narodowej klasówce”. Uczestnikami są zarówno ludzie młodzi (m.in. uczniowie polskich szkół z Daugavpils, Rygi, Rezekne), jak i dorośli – ich rodzice i dziadkowie. Okazało się, że możliwość sprawdzenia swoich umiejętności ortograficznych może być formą spotkania pokoleń Polaków. Wszystkich łączy umiłowanie polszczyzny i pasja mierzenia się trudnościami językowymi. Jurorami dyktanda są nauczyciele białostockich liceów, pracownicy Instytutu Filologii Polskiej UwB, a także poloniści łotewscy. Wszyscy sprawdzają prace społecznie, traktując to jako swój wkład w szerzenie polskości na tym terenie. Autorem dyktanda jest dr hab. Elżbieta Awramiuk, profesor Uniwersytetu w Białymstoku. Dyktando doczekało się już naukowego opracowania (E. Awramiuk, I Dyktando Polskie na Łotwie, w: Polonistyka za granicą. Tradycje i perspektywy. Białystok 2012). Stało się więc elementem badania świadomości językowej Polaków na Łotwie i ich kompetencji. Dyktando od początku cieszy się życzliwością Ambasady Polskiej w Rydze. Mistrz Ortografii Polskiej na Łotwie otrzymuje od Ambasadora okolicznościowe pióro – symbol umiejętności ortograficznych.