I – Przepisy ogólne
II – Cele Stowarzyszenia i sposoby działania
III – Członkowie stowarzyszenia
IV – Władze Stowarzyszenia
V – Oddziały Stowarzyszenia
VI – Majątek i działalność gospodarcza Stowarzyszenia
VII – Przepisy końcowe
STATUT STOWARZYSZENIA „WSPÓLNOTA POLSKA”
Stowarzyszenie:
* wyrażając przekonanie o integralności kultury polskiej, wspólnocie polskich losów i potrzebie solidarności w zachowaniu tożsamości narodowej przy jednoczesnym szacunku dla postaw „otwartych do polskości”,
* podejmując działania dla dobrego imienia Polski oraz Polaków niezależnie od stopnia ich integracji w kraju zamieszkania,
* wyrażając intencję, aby opiekę nad jego działalnością objął Senat Rzeczypospolitej Polskiej,
postanawia:
Rozdział I
PRZEPISY OGÓLNE
§ 1
1. Organizacja nosi nazwę Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i jest dalej zwana „Stowarzyszeniem”.
2. Stowarzyszenie jako organizacja zarejestrowana posiada osobowość prawną.
3. Siedzibą Stowarzyszenia i jego władz krajowych jest m.st. Warszawa.
§ 2
1. Terenem działalności Stowarzyszenia jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku gdy wymaga tego realizacja celów statutowych, Stowarzyszenie może prowadzić działalność także poza granicami kraju, zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym.
2. Stowarzyszenie ma prawo powoływania oddziałów terenowych oraz innych jednostek organizacyjnych służących realizacji celów Stowarzyszenia.
3. Stowarzyszenie może być członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji o podobnym zakresie i charakterze działania, zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym.
§ 3
1. Stowarzyszenie posługuje się emblematem wyróżniającym je wśród innych organizacji.
2. Emblemat zatwierdza Rada Krajowa Stowarzyszenia na wniosek Zarządu Krajowego.
3. Stowarzyszenie używa pieczęci okrągłej i podłużnej z emblematem i napisem Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.
Rozdział II
CELE STOWARZYSZENIA I SPOSOBY DZIAŁANIA
§ 4
1. Celem Stowarzyszenia jest zespolenie wysiłków w umacnianiu więzi Polaków zamieszkałych za granicą i Polonii z Ojczyzną i jej kulturą narodową oraz niesienie pomocy w zaspokajaniu różnorodnych potrzeb Polaków z zagranicy i Polonii.
2. W szczególności Stowarzyszenie działa poprzez:
a – inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Polaków zamieszkałych za granicą i Polonii z Rzeczypospolitą Polską, zwłaszcza w takich dziedzinach jak oświata, nauka, kultura, religia, gospodarka, turystyka i sport;
b – niesienie pomocy w nauczaniu i krzewieniu języka polskiego;
c – współpracę ze wszystkimi, którzy będą zabezpieczać, chronić i propagować materialne ślady kultury i historii Polski, pozostałe poza jej granicami;
d – pomoc w zapewnieniu opieki religijnej w języku polskim;
e – obronę praw polskiej mniejszości narodowej;
f – przyjmowanie, przekazywanie i organizowanie pomocy humanitarnej dla Polaków za granicą;
g – popieranie dążeń Polaków zamieszkałych za granicą i Polonii do podnoszenia pozycji społecznej w kraju zamieszkania;
h – upowszechnianie w środowiskach polskich poza granicami kraju i polonijnych wiedzy o Polsce i jej dokonaniach oraz o współczesnych zjawiskach w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym kraju;
i – pogłębianie w Polsce wiedzy o Polakach zamieszkałych za granicą i Polonii;
j – promowanie młodych Polaków z zagranicy w rozwoju ich talentów i postaw służących dobremu imieniu Rzeczypospolitej.
§ 5
1. Stowarzyszenie realizuje swoje cele przez:
a – współdziałanie członków;
b – działalność władz Stowarzyszenia i jego oddziałów oraz komisji problemowych i innych jednostek organizacyjnych powoływanych do wykonania poszczególnych zadań.
2. W szczególności działalność ta obejmuje:
a – współpracę z organizacjami polskimi i polonijnymi tak na Zachodzie, jak i na Wschodzie;
b – popieranie i organizowanie dla Polaków na obczyźnie, zwłaszcza młodzieży, różnorodnych form pomocy i imprez mających na celu nauczanie języka polskiego, poznanie kraju ojczystego, wymiany młodzieży w ramach działalności stypendialnej, wakacyjnej oraz między rodzinami z kraju i zagranicy;
c – prowadzenia działalności informacyjnej z wykorzystaniem środków społecznego przekazu;
d – działalność wydawniczą;
e – prowadzenie Centrum Informacji Polonijnej;
f – realizację inwestycji służących środowiskom polskim i polonijnym;
g – współdziałanie w nawiązywaniu kontaktów w celach oświatowych, naukowych, kulturalnych, gospodarczych i turystycznych między środowiskami polskimi za granicą i polonijnymi, a odpowiednimi instytucjami i organizacjami w Polsce;
h – udzielanie pomocy stypendialnej młodzieży polskiego pochodzenia, kształcącej się w kraju i zagranicą;
i – współdziałanie z władzami i instytucjami państwowymi, samorządowymi oraz z organizacjami społecznymi w sprawach dotyczących działalności polonijnej i jej koordynacji.
3. Stowarzyszenie organizuje i prowadzi Domy Polonii.
4. Stowarzyszenie może organizować i prowadzić za granicą szkoły oraz inne ośrodki stałej działalności oświatowej, kulturalnej, naukowej, turystycznej, a także promocji gospodarczej.
5. Stowarzyszenie gromadzi dokumentację wychodźstwa polskiego, organizując w tym celu ośrodek lub muzeum.
§ 6
1. Stowarzyszenie organizuje okresowo spotkania (zjazdy) Polaków z zagranicy i Polonii w celu określenia szczególnie pożądanych w danym okresie kierunków wspólnej działalności.
2. Stowarzyszenie może tworzyć stałe formy integracji środowisk polskich i polonijnych.
Stowarzyszenie może powołać Radę Programową Stowarzyszenia jako organ konsultacyjny rozpatrujący najważniejsze sprawy ruchu polonijnego – z zaproszeniem przedstawicieli najwyższych władz państwowych oraz przedstawicieli Polaków i Polonii żyjących za granicą.
§ 7
1. Stowarzyszenie może ustanowić wyróżnienia i odznaki honorowe i nadawać je osobom fizycznym, osobom prawnym, instytucjom oraz komitetom społecznym zasłużonym dla celów realizowanych przez Stowarzyszenie lub dla samego Stowarzyszenia.
2. Ustanowienie wyróżnień i odznak, o których mowa w ust. 1 oraz ich nadawanie należy do kompetencji Rady Krajowej.
Rozdział III
CZŁONKOWIE STOWARZYSZENIA
§ 8
Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na:
a – członków zwyczajnych,
b – członków wspierających,
c – członków honorowych.
§ 9
Członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia mogą być osoby pełnoletnie – obywatele polscy i cudzoziemcy mający stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – które popierają cele Stowarzyszenia oraz deklarują i dają rękojmię czynnego uczestnictwa w zespolonym wysiłku zmierzającym do realizacji tych celów.
§ 10
1. O przyjęciu danej osoby w poczet członków zwyczajnych Stowarzyszenia decyduje Zarząd Oddziału w formie uchwały, na podstawie pisemnej deklaracji kandydata.
2. Od odmowy przyjęcia w poczet członków zwyczajnych zainteresowanemu przysługuje prawo odwołania się do Rady Krajowej, której uchwała w tym przedmiocie jest ostateczna.
§ 11
1. Członek zwyczajny Stowarzyszenia posiada:
a – czynne i bierne prawo wyborcze do władz Stowarzyszenia;
b – prawo uczestniczenia w spotkaniach, imprezach i innych działaniach wynikających z realizacji celów Stowarzyszenia.
2. Członek zwyczajny Stowarzyszenia jest obowiązany:
a – brać czynny udział w pracach Stowarzyszenia;
b – przestrzegać postanowień Statutu oraz uchwał władz Stowarzyszenia;
c – postępować zgodnie z zasadami koleżeństwa w stosunkach między członkami i nie naruszać solidarności organizacyjnej;
d – regularnie płacić składki członkowskie.
3. Praca członka zwyczajnego na rzecz Stowarzyszenia jest wykonywana honorowo, z wyjątkiem członków zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub odpłatnego zlecenia.
4. Za szczególnie duży wkład pracy, o którym mowa w ust. 3 członkom Stowarzyszenia mogą być przyznawane odznaki i wyróżnienia.
§ 12
1. Utrata członkostwa następuje wskutek śmierci, skreślenia lub wykluczenia członka zwyczajnego.
2. Skreślenia z listy członków zwyczajnych Stowarzyszenia dokonuje Zarząd Oddziału, w następujących przypadkach:
a – rezygnacji z członkostwa złożonej na piśmie;
b – nie usprawiedliwionego zalegania, mimo pisemnego upomnienia, z opłatą składek za okres przekraczający 12 miesięcy;
3. Wykluczenia członka zwyczajnego Stowarzyszenia dokonuje Zarząd Oddziału w następujących wypadkach:
a – prowadzenia działalności rażąco sprzecznej z niniejszym Statutem;
b – popełnienia czynu, który dyskwalifikuje daną osobę jako członka Stowarzyszenia lub godzi w dobre imię Stowarzyszenia.
4. Przed podjęciem uchwały w sprawach określonych w ust.2 pkt. a) i b) i w ust.3 Zarząd umożliwia członkowi złożenie wyjaśnienia na piśmie lub osobiście na posiedzeniu Zarządu.
5. Od uchwały Zarządu w sprawie o której mowa w ust. 2 pkt. a) i b) i ust. 3 członek Stowarzyszenia może odwołać się w terminie 30 dni od podjęcia uchwały lub powzięcia o niej wiadomości, do Rady Krajowej, której decyzja jest ostateczna.
§ 13
1. Członkiem wspierającym może być osoba fizyczna lub prawna bez względu na jej miejsce zamieszkania i siedzibę w kraju lub za granicą, która za swą zgodą zostanie przyjęta do Stowarzyszenia przez Zarząd Krajowy za pomoc w realizacji jego celów.
2. Członek wspierający opłaca składkę członkowską w zadeklarowanej przez siebie wysokości.
§ 14
Członkiem honorowym może być każda osoba fizyczna, której godność tę nada Walne Zebranie Delegatów za szczególne zasługi dla ruchu polonijnego. Godność członka honorowego między Walnymi Zebraniami Delegatów nadaje Rada Krajowa.
§ 15
Członek wspierający i członek honorowy mają prawo uczestniczenia w pracach i imprezach organizowanych przez Stowarzyszenie, a z głosem doradczym – także w Walnym Zebraniu Delegatów Stowarzyszenia oraz w Walnym Zebraniu właściwego Oddziału Stowarzyszenia.
Rozdział IV
WŁADZE STOWARZYSZENIA
A. Postanowienia ogólne
§ 16
1. Władzami Stowarzyszenia są władze krajowe i władze oddziałów.
2. Władzami krajowymi Stowarzyszenia są:
a – Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia;
b – Rada Krajowa;
c – Zarząd Krajowy;
d – Krajowa Komisja Rewizyjna;
e – Sąd Koleżeński.
3. Władze Oddziałów są określone w postanowieniach § 36 Statutu. Kadencja wszystkich władz Stowarzyszenia trwa 3 lata.
§ 17
Wyboru delegatów na Walne Zebranie oraz wyboru władz Stowarzyszenia dokonuje się w głosowaniu tajnym.
§ 18
1. Uchwały władz Stowarzyszenia zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków tych władz, chyba że przepisy Statutu stanowią inaczej.
2. Jeżeli w pierwszym terminie w posiedzeniu Walnego Zebrania Delegatów lub Walnego Zebrania Oddziału (koła) nie uczestniczy co najmniej połowa liczby uprawnionych, wówczas w drugim terminie posiedzenia uchwały mogą być podjęte zwykłą większością głosów oddanych przez członków obecnych. Drugi termin powinien być podany w zawiadomieniu o posiedzeniu i nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie co najmniej pół godziny po pierwszym terminie.
3. Postanowienia ust. 2 nie stosuje się do uchwały dotyczącej zmiany Statutu i rozwiązania Stowarzyszenia.
B. Walne Zebranie Delegatów
§ 19
1. Walne Zebranie Delegatów jest najwyższą władzą Stowarzyszenia i odbywa się w formie zjazdu krajowego.
2. Walne Zebrania Delegatów są:
a – zwyczajne;
b – nadzwyczajne.
3. Do kompetencji Zwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów należy:
a – wysłuchanie i zatwierdzenie sprawozdań Rady Krajowej z działalności Stowarzyszenia w minionej kadencji;
b – wysłuchanie sprawozdania Krajowej Komisji Rewizyjnej z działalności Stowarzyszenia zwłaszcza finansowej;
c – udzielenie – po wysłuchaniu wniosku Krajowej Komisji Rewizyjnej absolutorium ustępującej Radzie Krajowej i Zarządowi;
d – uchwalenie programu działania Stowarzyszenia;
e – wybór Rady Krajowej i w odrębnym głosowaniu Prezesa Stowarzyszenia;
f – wybór Krajowej Komisji Rewizyjnej;
g – wybór Sądu Koleżeńskiego;
h – uchwalenie Statutu Stowarzyszenia lub jego zmiany;
i – nadawanie członkostwa honorowego Stowarzyszenia;
j – podjęcie uchwały w sprawie rozwiązania Stowarzyszenia.
4. Porządek Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów spośród spraw określonych w ust. 3 ustala organ lub osoba uprawiona do żądania zwołania takiego zebrania.
§ 20
1. Zwyczajne Zebranie Delegatów jest zwoływane raz na trzy lata przez Zarząd na podstawie uchwały Rady Krajowej.
2. Nadzwyczajne Walne Zebranie Delegatów zwołuje Zarząd Krajowy lub Prezes Stowarzyszenia na podstawie:
a – uchwały Rady Krajowej;
b – wniosku Komisji Rewizyjnej;
c – pisemnego wniosku co najmniej połowy delegatów na ostatnie Walne Zebranie Delegatów.
3. Zarząd Krajowy zawiadamia delegatów o terminie i porządku obrad Walnego Zebrania co najmniej na 30 dni przed jego odbyciem.
§ 21
1. W Walnym Zebraniu Delegatów Stowarzyszenia biorą udział:
a – delegaci oddziałów;
b – członkowie władz krajowych;
c – członkowie wspierający i honorowi.
2. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje delegatom oddziałów.
§ 22
Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia, po otwarciu go przez Prezesa Stowarzyszenia – wybiera Przewodniczącego (Przewodniczących lub Prezydium).
C. Rada Krajowa
§ 23
1. Rada Krajowa w liczbie dwudziestu pięciu do trzydziestu osób jest wybierana przez Walne Zebranie Delegatów na okres trzech lat.
2. Przewodniczącym Rady Krajowej jest Prezes Stowarzyszenia.
3. Rada wybiera ze swego grona dwóch wiceprzewodniczących Rady.
4. W razie ustąpienia Prezesa w toku kadencji lub niemożności pełnienia przez niego funkcji, Rada wybiera Prezesa ze swego grona na okres do najbliższego Walnego Zebrania Delegatów.
5. W razie zrzeczenia się funkcji członka Rady Krajowej lub ustania członkostwa w Stowarzyszeniu Rada Krajowa na najbliższym posiedzeniu kooptuje nowego członka z kolejnym pierwszeństwem tych, którzy w wyborach uzyskali największą ilość głosów.
§ 24
1. Rada Krajowa ustala szczegółowe kierunki działalności Stowarzyszenia między Walnymi Zebraniami Delegatów i czuwa nad ich prawidłową realizacją oraz wykonuje inne zadania określone w Statucie.
2. Do zakresu działania Rady Krajowej w szczególności należy:
a – wybór i odwołanie członków Zarządu Krajowego – z wyjątkiem prezesa Zarządu;
b – realizacja programu działania i innych uchwał Walnego Zabrania Delegatów;
c – uchwalanie rocznego programu działania Stowarzyszenia i planu finansowego, przygotowanego przez Zarząd;
d – zatwierdza podział subwencji między jednostki Stowarzyszenia;
e – doroczna ocena działalności Zarządu Krajowego i udzielanie mu absolutorium na podstawie sprawozdania z realizacji programu działania i planu finansowego przedstawionego przez Zarząd po zapoznaniu się z oceną Krajowej Komisji Rewizyjnej;
f – ustalanie wysokości składek członkowskich;
g – podejmowanie uchwał o zwołaniu Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów;
h – rozpatrywanie odwołań od uchwał Zarządów Oddziałów w sprawach dotyczących członkostwa;
i – podejmowanie uchwał o powołaniu i likwidacji oddziałów terenowych oraz innych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia;
j – podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych dotyczących nabycia lub zbycia nieruchomości, a także tworzenia fundacji oraz tworzenia i przystępowania do spółek;
k – ustalanie wyróżnień i odznak honorowych oraz ich nadawanie;
l – powoływanie komisji problemowych;
ł – podejmowanie uchwał o zwołaniu Zwyczajnego Zebrania Delegatów z jednoczesnym określeniem ilości delegatów proporcjonalnie do liczby członków w poszczególnych oddziałach;
m – nadawanie członkostwa honorowego pomiędzy Walnymi Zebraniami Delegatów;
n – tworzenie struktur określonych w § 6 i § 6a.
§ 25
Posiedzenia Rady Krajowej odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. W posiedzeniach Rady Krajowej uczestniczą z głosem doradczym Prezesi lub inni przedstawiciele władz Oddziałów.
D. Zarząd Krajowy
§ 26
1. Zarząd Krajowy składa się z nie więcej niż siedmiu członków, w tym Prezesa Stowarzyszenia wybieranego przez Walne Zebranie Delegatów oraz członków wybieranych przez Radę Krajową bezwzględną większością głosów spośród kandydatów przedstawionych przez Prezesa, w tym wiceprezesa, sekretarza i skarbnika.
2. Wybór Zarządu następuje na pierwszym posiedzeniu nowo wybranej Rady Krajowej.
3. Kadencja Zarządu kończy się z chwilą wyboru nowego Zarządu Krajowego.
4. Prezesem Zarządu jest Prezes Stowarzyszenia, który kieruje pracami Zarządu.
5. Nie można pełnić jednocześnie funkcji członka Zarządu Krajowego i członka Rady Krajowej.
6. Rada Krajowa może odwołać na wniosek Prezesa członka Zarządu Krajowego w szczególności w razie jego ustąpienia lub niemożności pełnienia przezeń funkcji. W takim przypadku Rada Krajowa może wybrać nowego członka Zarządu w trybie określonym w ust. 1.
7. Postanowień ust. 5 i 6 nie stosuje się do Prezesa Stowarzyszenia.
§ 27
1. Zarząd kieruje działalnością Stowarzyszenia i reprezentuje je na zewnątrz.
2. Do składania oświadczeń woli za Stowarzyszenie wymagane jest łączne działanie dwóch członków Zarządu z tym wszakże wyjątkiem, że funkcję kierownika zakładu pracy w rozumieniu prawa pracy w sprawach nie zastrzeżonych dla Zarządu pełni prezes Zarządu lub inny członek Zarządu upoważniony przez Zarząd.
3. Zarząd Krajowy może udzielać osobom kierującym pracą Biura Zarządu, członkom statutowych władz oddziałów oraz osobom kierującym pracą innych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia stałych pełnomocnictw ogólnych do działania w imieniu Stowarzyszenia w granicach zwykłego zarządu.
§ 28
1. Do zakresu działania Zarządu Krajowego należy w szczególności:
a – realizacja uchwalonego przez Walne Zebranie Delegatów programu Stowarzyszenia oraz innych uchwał Walnego Zebrania Delegatów;
b – kierowanie bieżącą pracą Stowarzyszenia i zarządzania jego majątkiem z zastrzeżeniem postanowień § 24 ust. 2 pkt. j);
c – organizowanie współdziałania z Polakami zamieszkałymi poza granicami kraju, Polonią i organizacjami polonijnymi oraz udzielanie pomocy w ich statutowej działalności, w szczególności w nawiązaniu do kontaktów Polaków z zagranicy i Polonii z krajem ojczystym oraz krzewieniu języka polskiego i kultury za granicą;
d – podejmowania uchwał dotyczących przyjęcia w poczet członków i ustania członkostwa;
e – nadzorowanie działalności gospodarczej Stowarzyszenia;
f – wykonywanie praw wspólnika i akcjonariusza w spółkach z udziałem Stowarzyszenia;
g – opracowywanie corocznych planów pracy i projektu budżetu Stowarzyszenia oraz sprawozdania z ich wykonania i przedłożenia ich wraz ze sprawozdaniem finansowym do zatwierdzenia Radzie Krajowej łącznie z opinią Krajowej Komisji Rewizyjnej.
2. Zarząd zbiera się w ustalonych przez siebie terminach, zgodnie z potrzebami podejmowania stosownych decyzji nie rzadziej niż raz w miesiącu.
3. Zarząd dokonuje podziału czynności między swych członków w sprawach nie wymagających kolektywnego działania.
4. Zarząd przedstawia Radzie Krajowej doroczne sprawozdania z działalności oraz informacje z bieżącej działalności Zarządu.
§ 29
1. Zarząd wykonuje swe zadania przy pomocy Biura Zarządu.
2. Biurem Zarządu kieruje dyrektor zatrudniony przez Zarząd.
3. W razie potrzeby zatrudnienia członka Zarządu, stosunek pracy w imieniu Stowarzyszenia nawiązuje z nim Prezes, natomiast w razie potrzeby zatrudnienia Prezesa, stosunek pracy w imieniu Stowarzyszenia nawiązuje z nim dwóch członków Rady Krajowej upoważnionych przez tą Radę.
4. Zarząd może upoważnić dyrektora Biura do wykonywania funkcji kierownika zakładu pracy w stosunku do zatrudnionych w Biurze pracowników, z tym że zatrudnienia i zwalniania pracowników na stanowiskach kierowniczych wymaga zgody Zarządu.
§ 30
Szczegółowe zasady działania Zarządu określa regulamin uchwalony przez Zarząd i zatwierdzony przez Radę Krajową.
E. Krajowa Komisja Rewizyjna
§ 31
1. Krajowa Komisja Rewizyjna jest najwyższym organem kontrolnym Stowarzyszenia.
2. Do kompetencji Krajowej Komisji Rewizyjnej w szczególności należy:
a – przeprowadzenie okresowych kontroli działalności merytorycznej i finansowej Stowarzyszenia oraz występowanie z wnioskami pokontrolnymi;
b – ocena, we własnym zakresie lub przy pomocy biegłych, działalności Stowarzyszenia;
c – określenie terminu i sposobu usunięcia stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości;
d – składanie sprawozdań na Walnym Zebraniu Delegatów i zgłaszanie wniosków o udzielenie absolutorium ustępującej Radzie Krajowej i Zarządowi;
e – składanie Radzie Krajowej wniosków o przyjęcie sprawozdania finansowego Zarządu za rok obrachunkowy i udzielanie mu absolutorium;
f – prowadzenie okresowych kontroli opłacania składek członkowskich;
g – składanie wniosku o zwołanie Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów.
§ 32
1. Krajowa Komisja Rewizyjna składa się z pięciu członków wybranych przez Walne Zebranie na okres trzech lat.
2. Członkiem Krajowej Komisji Rewizyjnej nie może być członek Rady Krajowej, Zarządu Krajowego, a także pracownik Stowarzyszenia.
3. Krajowa Komisja Rewizyjna wybiera ze swego grona przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza.
4. Komisja Rewizyjna działa w oparciu o uchwalony przez siebie regulamin.
5. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej i w razie potrzeby inni jej członkowie mają prawo uczestnictwa z głosem doradczym w posiedzeniach Rady Krajowej i Zarządu Stowarzyszenia.
6. W razie zrzeczenia się funkcji członka Krajowej Komisji Rewizyjnej lub ustania członkostwa w Stowarzyszeniu Krajowa Komisja Rewizyjna może dokooptować nowego członka z kolejnym pierwszeństwem tych, którzy w wyborach uzyskali największą liczbę głosów, jednak nie więcej niż dwóch w ciągu kadencji.
§ 33
1. Krajowa Komisja Rewizyjna nadzoruje Komisje Rewizyjne Oddziałów, a w przypadku zaprzestania ich działalności wnioskuje o wybór nowego składu Komisji.
2. Krajowa Komisja Rewizyjna uchwala wzorcowy regulamin Komisji Rewizyjnych Oddziałów i nadzoruje jego przestrzeganie.
F. Sąd Koleżeński
§ 34
1. Sąd Koleżeński składa się z 5 osób wybieranych przez Walne Zebranie Delegatów spośród członków Stowarzyszenia legitymujących się co najmniej 2-letnim stażem członkowskim, dających rękojmię należytego wykonywania obowiązków.
2. Członkami Sądu Koleżeńskiego nie mogą być członkowie organów statutowych Stowarzyszenia.
3. Kadencja Sądu trwa trzy lata.
4. Sąd wybiera ze swego grona Przewodniczącego.
5. Sąd uchwala regulamin działania, podlegający zatwierdzeniu przez Radę Krajową.
6. Sąd rozstrzyga w formie orzeczeń w sprawach spornych pomiędzy członkami Stowarzyszenia, wynikających z członkostwa.
7. Od orzeczeń Sądu przysługuje odwołanie do Rady Krajowej, złożone w terminie 1 miesiąca.
Rozdział V
ODDZIAŁY STOWARZYSZENIA
§ 35
1. Oddziały są podstawowymi jednostkami organizacyjnymi Stowarzyszenia. Oddziały powołuje i likwiduje Rada Krajowa większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby jej członków. Powołanie następuje na wniosek co najmniej 15 członków Stowarzyszenia.
2. Oddział Stowarzyszenia działa w zakresie określonym w uchwale Rady Krajowej.
3. Oddziały podlegają władzom krajowym Stowarzyszenia i prowadzą działalność statutową w ramach programu przyjętego przez Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia.
4. Oddziały Stowarzyszenia mogą tworzyć w zakresie swojego działania koła Stowarzyszenia, określając ich zadania i strukturę. Regulamin ramowy tych kół ustali Rada Krajowa.
§ 36
1. Władzami Oddziału Stowarzyszenia są:
a – Walne Zebranie Oddziału;
b – Zarząd Oddziału;
c – Komisja Rewizyjna Oddziału.
2. Walne Zebranie Oddziału liczącego powyżej trzystu członków może podjąć uchwałę o ustanowieniu również Rady Oddziału.
3. W sprawach nieuregulowanych odrębnie do władz Oddziału Stowarzyszenia stosuje się odpowiednio postanowienia Statutu dotyczące władz krajowych.
§ 37
1. Walne Zebranie Oddziału jest najwyższą władzą Oddziału Stowarzyszenia i jest zwoływane raz na trzy lata przez Zarząd Oddziału.
2. Do kompetencji Walnego Zebrania Oddziału należy:
a – rozpatrywanie i zatwierdzenie sprawozdań z działalności Zarządu oraz Rady Oddziału;
b – rozpatrywanie sprawozdań i wniosków Komisji Rewizyjnej i udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi;
c – uchwalanie programu działalności Stowarzyszenia na terenie działania Stowarzyszenia, z uwzględnieniem możliwości finansowych oddziału;
d – wybór władz oddziału;
e – wybór delegatów na Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia;
f – uchwalanie stanowiska w sprawie wniosków i postulatów zgłoszonych w czasie zebrania.
3. O terminie i porządku obrad Walnego Zebrania Zarząd zawiadamia członków co najmniej na trzydzieści dni przed jego odbyciem.
§ 38
1. W Walnym Zebraniu Oddziału uczestniczą:
a – członkowie Stowarzyszenia zrzeszeni w danym Oddziale – z czynnym i biernym prawem wyborczym;
b – członkowie honorowi i wspierający Stowarzyszenia z terenu Oddziału – z głosem doradczym bez prawa wyborczego;
c – delegaci władz krajowych.
2. Szczegółowe zasady przeprowadzania wyborów określa regulamin uchwalony przez Radę Krajową Stowarzyszenia.
3. Na wniosek Zarządu Krajowego lub 20% członków Stowarzyszenia z terenu działania Oddziału, Zarząd Oddziału zwołuje Nadzwyczajne Walne Zebranie Oddziału w ciągu trzech miesięcy od daty zgłoszenia wniosku.
§ 39
1. Walne Zebranie Oddziału wybiera delegatów na Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia co najmniej na sześć tygodni przed terminem Zjazdu.
2. Delegaci są wyrazicielem opinii członków Stowarzyszenia zrzeszonych w danym Oddziale.
3. Mandat delegata wygasa wraz z wyborem nowych delegatów na następny Zjazd.
4. Nadzwyczajne Walne Zebranie Oddziału odbywa się w ciągu trzech miesięcy od daty zgłoszenia wniosku.
§ 40
1. Rada Oddziału w liczbie nie większej niż 15 osób jest wybierana przez Walne Zebranie Oddziału na okres trzech lat.
2. Rada Oddziału wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego z grona swych członków.
3. Rada Oddziału, stosownie do potrzeb, powołuje społeczne komisje problemowe Oddziału.
4. Posiedzenia Rady Oddziałów odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej niż dwa razy w roku.
§ 41
1. Organem kierującym działalnością Oddziału jest Zarząd składający się z trzech do siedmiu członków, w tym prezesa (wiceprezesa), sekretarza i skarbnika.
2. Członków Zarządu Oddziału wybiera Walne Zebranie Oddziału na okres trzech lat z tym, że kadencja Zarządu kończy się z chwilą wyboru nowego składu Zarządu.
3. Do Zarządu Oddziału należy wykonywanie wiążących Oddział uchwał władz Stowarzyszenia. W szczególności Zarząd Oddziału realizuje zadania określone przez Walne Zebranie Oddziału, kieruje bieżącą działalnością Oddziału, zwołuje i organizuje zebrania członków oddziału, opracowuje i realizuje roczne plany pracy i plany finansowe Oddziału oraz gospodarowanie majątkiem Stowarzyszenia pozostawionym do dyspozycji Oddziału przez Zarząd Krajowy.
4. Zarząd Oddziału podejmuje uchwały dotyczące przyjęcia w poczet członków zwyczajnych i ustania członkostwa.
§ 42
1. Zarząd Oddziału składa roczne sprawozdania z działalności Oddziału oraz plan pracy i plan finansowy na rok następny Zarządowi Krajowemu Stowarzyszenia w terminach ustalonych przez Biuro Zarządu.
2. Zarząd Oddziału jest uprawniony do składania oświadczeń woli dotyczących praw i obowiązków majątkowych w imieniu Stowarzyszenia na podstawie stałego pełnomocnictwa ogólnego udzielonego jego członkom przez Zarząd Krajowy do działania w granicach zwykłego zarządu sprawami Oddziału. Do składania oświadczeń woli w sprawach przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagane jest każdorazowo odrębne pełnomocnictwo Zarządu Krajowego.
3. Sprawy wykraczające poza zakres działania Zarządu Oddziału oraz sprawy o szczególnym znaczeniu dla Stowarzyszenia Zarząd wnosi pod obrady Zarządu Krajowego.
§ 43
Posiedzenia Zarządu Oddziału odbywają się w miarę potrzeby nie rzadziej niż raz w miesiącu.
§ 44
1. Komisja Rewizyjna Oddziału składa się z przewodniczącego i dwóch do czterech członków wybranych przez Walne Zebranie Oddziału na okres trzech lat.
2. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej Oddziału należy:
a – przeprowadzanie, przynajmniej raz w roku, kontroli działalności merytorycznej i finansowej;
b – przeprowadzenie okresowych kontroli opłacania składek członkowskich przez członków z terenu działania Oddziału;
c – składanie Walnemu Zebraniu Oddziału oraz Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia sprawozdań ze swej działalności;
d – występowanie z wnioskami o zwołanie posiedzenia Rady Oddziału lub Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Oddziału;
e – składanie sprawozdań na Walnym Zebraniu Oddziału i zgłaszanie wniosków o udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi Oddziału.
3. Członkowie Komisji Rewizyjnej Oddziału mają prawo uczestniczenia z głosem doradczym w posiedzeniach Rady i Zarządu Oddziału.
4. Członkiem Komisji Rewizyjnej Oddziału nie może być członek Rady lub Zarządu Oddziału, ani też osoba wymieniona w § 33 ust.2.
§ 45
1. W oddziałach o szerszym zakresie działalności i znacznej liczbie członków Zarząd Krajowy może wyrazić zgodę na utworzenie Biura Oddziału i określić limit zatrudnienia.
2. Biurem Oddziału kieruje dyrektor Biura powoływany i odwoływany przez Zarząd Oddziału za zgodą Zarządu Krajowego. Dyrektor Biura pełni funkcję kierownika zakładu pracy w stosunku do pracowników zatrudnionych w Biurze. Poza tym do dyrektora Biura Oddziału stosuje się odpowiednio § 28 ust. 3 i § 31 Statutu.
3. W oddziałach, w których nie powołano Biura, czynności techniczne wykonuje sekretarz.
4. Zarząd Oddziału może ustalić regulamin funkcjonowania Biura i sekretariatu Oddziału.
§ 46
1. Oddział może być zlikwidowany w następujących wypadkach:
a – spadku liczby członków poniżej piętnastu;
b – wniosku Walnego Zebrania Oddziału w formie uchwały powziętej większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków;
c – braku uzasadnienia organizacyjnego lub statutowego do dalszego istnienia Oddziału.
2. Decyzję o likwidacji Oddziału podejmuje w formie uchwały Rada Krajowa. W wypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt. a) i c) uchwała jest podejmowana na wniosek Zarządu Krajowego.
Rozdział VI
MAJĄTEK I DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA STOWARZYSZENIA
§ 47
1. Majątek Stowarzyszenia tworzą:
a – nieruchomości należące do Stowarzyszenia bez względu na tytuł prawny;
b – ruchomości;
c – środki pieniężne;
d – prawa na dobrach niematerialnych.
2. Majątek ten służy wyłącznie do realizacji statutowych celów Stowarzyszenia.
3. Majątek Stowarzyszenia powstaje z następujących źródeł:
a – składek członkowskich;
b – dotacji, darowizn, spadków i zapisów;
c – dochodów z własnej działalności gospodarczej i organizowanych odpłatnie imprez;
d – dywidendy należnej Stowarzyszeniu z tytułu uczestnictwa w spółkach kapitałowych;
e – dochodów z majątku Stowarzyszenia;
f – ofiarności publicznej.
§ 48
Stowarzyszenie może przyjąć spadek wyłącznie z dobrodziejstwem inwentarza.
§ 49
Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, z tym że cały dochód z tej działalności jest przeznaczony na realizację celów statutowych Stowarzyszenia, w tym na utrzymanie nieruchomości użytkowanych przez Stowarzyszenie.
§ 50
1. Domy Polonii należące do Stowarzyszenia prowadzą działalność statutową oraz działalność gospodarczą. Domy Polonii tworzy i likwiduje Rada Krajowa.
2. Zadania programowe tych Domów ustalane są przez Zarząd właściwego Oddziału Stowarzyszenia w porozumieniu z Zarządem Krajowym.
3. Domy Polonii prowadzą działalność finansową w oparciu o własny wewnętrzny rozrachunek. Zysk roczny uzyskany przez Domy jest przeznaczony na działalność statutową miejscowych Oddziałów oraz na utrzymanie Domów Polonii.
4. Domem Polonii zarządza Dyrektor powoływany i odwoływany przez Zarząd Oddziału Stowarzyszenia za zgodą Zarządu Krajowego. Do Dyrektora Domu Polonii stosuje się odpowiednio przepis§ 27 ust. 3. Statutu.
§ 51
1. Dom Polonii w Pułtusku wykonuje zadania, o których mowa w § 50 Statutu w skali ogólnokrajowej, a w szczególności prowadzi Ośrodek Dokumentacji Wychodźstwa Polskiego.
2. Dom o którym mowa w ust. 1 podlega Zarządowi Krajowemu. Zadania tego Domu są ustalane przez Zarząd Krajowy w uzgodnieniu z Oddziałem Północnomazowieckim.
§ 52
1. Stowarzyszenie może tworzyć spółki i przystępować do już istniejących.
2. Stowarzyszenie może tworzyć fundacje, jeżeli z okoliczności wynika, iż pozwoli to bardziej efektywnie realizować cele statutowe Stowarzyszenia.
§ 53
Szczegółowe zasady gospodarki finansowej Stowarzyszenia, Oddziałów, Domów Polonii i innych wewnętrznych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia ustala, zgodnie z obowiązującymi przepisami, Rada Krajowa na wniosek Zarządu Krajowego
Rozdział VII
PRZEPISY KOŃCOWE
§ 54
Statut niniejszy może być zmieniony lub zastąpiony nowym wyłącznie przez Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia na podstawie uchwały powziętej większością dwóch trzecich głosów przy obecności co najmniej połowy delegatów.
§ 55
1. Stowarzyszenie może być rozwiązane na podstawie uchwały Walnego Zebrania Delegatów powziętej większością dwóch trzecich głosów przy obecności co najmniej połowy delegatów.
2. Likwidatorami są członkowie Zarządu Krajowego Stowarzyszenia, jeżeli Walne Zebranie Delegatów nie wyznaczy innych likwidatorów.
3. Pozostały po likwidacji majątek Stowarzyszenia przeznacza się na cele związane z umacnianiem więzi Polski z Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą.